Πράγα: Ιστορία της πρωτεύουσας της Τσεχίας

Η ευρύτερη περιοχή της Πράγας κατοικείται από την Παλαιολιθική Εποχή. Γύρω στο 200 π.Χ., Κέλτες εγκαταστάθηκαν σε μια περιοχή προς τα νότια ονόματι Ζάβιστ, αλλά αργότερα εκδιώχθηκαν ή αφομοιώθηκαν από γερμανικά φύλα. Από τον 4ο αιώνα κι έπειτα, η περιοχή βρισκόταν υπό την εξουσία των Σλάβων, αν και για μια περίοδο υποτάχτηκαν στους Αβάρους.

Σύμφωνα με το θρύλο, η Πράγα ιδρύθηκε από την Πριγκίπισσα Λιμπούσε και το σύζυγό της, Πρέμυσλ, ιδρυτή της ομώνυμης δυναστείας. Τον αρχικό πυρήνα της πόλης αποτελούσε ένα κάστρο σε ένα λόφο στη δεξιά όχθη του Μολδάβα, γνωστό ως Βίσεχραντ, που σημαίνει "υψηλό, ανώτερο κάστρο". Σύντομα, η πόλη έγινε η έδρα των Βασιλέων της Βοημίας, κάποιοι εκ των οποίων κυβέρνησαν αργότερα ως αυτοκράτορες της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, καθώς και σημαντικότατο εμπορικό κέντρο, το οποίο προσέλκυε εμπόρους από όλη την Ευρώπη. H πόλη έγινε επισκοπάτο το 973.

Ο βασιλιάς Βλαδισλάβος Β' έχτισε το 1170 την πρώτη γέφυρα πάνω από το Μολδάβα, τη Γέφυρα της Ιουδήθ, αν και κατέρρευσε το 1342. Στα θεμέλιά της χτίστηκε αργότερα η Γέφυρα του Καρόλου. Το 1257, υπό τη βασιλεία του Ότακαρ Β', δημιουργήθηκε η Μάλα Στράνα, συνοικία των Γερμανών, που είχαν το δικαίωμα απονομής δικαιοσύνης, σύμφωνα με τη νομοθεσία του Μαγδεμβούργου. Η νέα συνοικία ήταν στην απέναντι όχθη από το Στάρε Μιέστο, την Παλαιά Πόλη.

Η πόλη άνθισε το 14ο αιώνα, κατά τη βασιλεία του Καρόλου του 4ου, ο οποίος διέταξε την κατασκευή του Νόβε Μιέστο, της Νέας Πόλης, δίπλα στην Παλαιά. Επίσης ανεγέρθηκε η Γέφυρα του Καρόλου, η οποία και συνέδεε τη νέα περιοχή με τη Μάλα Στράνα. Μνημεία της εποχής αυτής είναι και ο Καθεδρικός του Αγίου Βίτου μέσα στο κάστρο Χρατσάνι, ο παλαιότερος γοτθικός καθεδρικός ναός στην κεντρική Ευρώπη, καθώς και το Πανεπιστήμιο Καρόλου, το παλαιότερο πανεπιστήμιο στην κεντρική Ευρώπη. Κατά τη βασιλεία του Βέντσεσλας του 4ου, ο Γιαν Χους, θεολόγος και λέκτορας Πανεπιστημίου, διεξήγαγε τις ομιλίες του στην Πράγα, κηρύσσοντας τις ιδέες του για τη μεταρρύθμιση της εκκλησίας. Έχοντας γίνει επικίνδυνος για πολιτικούς και θρησκευτικούς λόγους, ο Χους κάηκε στην πυρά το 1415.

Στους επόμενους δυο αιώνες, η Πράγα καθιερώθηκε σαν εμπορικό κέντρο στην καρδιά της Ευρώπης. Το 1526, το Βασίλειο της Βοημίας παραχωρήθηκε στους Αψβούργους. Ευημερία γνώρισε η πόλη όσο ήταν στο θρόνο ο Αυτοκράτορας Ροδόλφος ο 2ος, εκλεγμένος βασιλιάς της Βοημίας το 1576. Ζούσε στο Κάστρο, όπου συγκέντρωνε στην αυλή του πλήθος από αστρολόγους, μάγους και άλλες παράξενες φυσιογνωμίες.

Στις 23 Μαΐου 1618, η περίφημη Εκπαραθύρωση της Πράγας προκάλεσε τον Τριακονταετή Πόλεμο, όταν οι προτεστάντες ηγέτες πέταξαν από το παράθυρο τους καθολικούς απεσταλμένους της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Με τη λήξη του πολέμου και τη Συνθήκη της Βεστφαλίας, ο βασιλιάς Φερδινάνδος μετέφερε την αυλή στη Βιέννη κι έτσι η Πράγα έπεσε σε παρακμή: ο πληθυσμός έφτασε τους 20.000 από 60.000 κατοίκους που ζούσαν εκεί πριν από τον πόλεμο. Το 1784, υπό τον Ιωσήφ το 2ο, οι τέσσερις δήμοι της Πράγας (Μάλα Στράνα, Νόβε Μιέστο, Στάρε Μιέστο, Χρατσάνι) ενώθηκαν σε έναν. Μόλις το 1850 συμπεριλήφθηκε και η εβραϊκή συνοικία, το Γιόζεφοβ, που ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του. Η Βιομηχανική Επανάσταση επηρρέασε σημαντικά την Πράγα. Το 1817, δημιουργήθηκε το προάστιο Καρλίν, ενώ οι πρώτες σιδηροδρομικές γραμμές κατασκευάστηκαν το 1842.

Ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος έληξε με την ήττα της Αυστροουγγαρίας και τη δημιουργία της Τσεχοσλοβακίας, με πρωτεύουσα την Πράγα. Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκόσμιου πολέμου η πόλη έπαθε σημαντικές ζημιές από τους βομβαρδισμούς, ανάμεσα στα καμένα και το Αστρονομικό ρολόι της Πράγας, αλλά οι Τσέχοι ξανάχτισαν τα σπίτια χωρίς να προδώσουν την αρχιτεκτονική τους κληρονομιά. Μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, κυριάρχησε απολυταρχικό καθεστώς. Το 1967, στο 4ο Συνέδριο Τσεχοσλοβάκων Συγγραφέων στην Πράγα, εκδηλώθηκε μια σφοδρή αντίθεση ενάντια στο καθεστώς. Με ηγέτη το νέο γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος, Αλεξάντερ Ντούμπτσεκ, ξεκίνησε η περίοδος του "σοσιαλισμού με ανθρώπινο πρόσωπο". Ήταν η Άνοιξη της Πράγας, η οποία όμως προκάλεσε την αντίδραση της Σοβιετικής Ένωσης: τον Αύγουστο του 1968 στρατεύματα του Συμφώνου της Βαρσοβίας κατέλαβαν τη Τσεχοσλοβακία και την πρωτεύουσα καταπνίγοντας την εξέγερση.

Το 1989, μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου και τη Βελούδινη Επανάσταση στους δρόμους της Πράγας, κατέρρευσε το κομμουνιστικό καθεστώς στην Τσεχοσλοβακία. Το 1993, η Πράγα έγινε η πρωτεύουσα της νεοσύστατης Τσέχικης Δημοκρατίας. 

Από τη Βικιπαίδεια, την Ελεύθερη Εγκυκλοπαίδεια