Σύντομη Ιστορία της Αιγύπτου

Πώς μπορούν και συνυπάρχουν οι νοσταλγικές αναφορές των λαϊκών μας τραγουδιών στο περίπου μυθικό "Μισίρι" (=Αίγυπτος) με τις υβριστικές εκφράσεις για τους "Γύφτους" (Αιγύπτιους) στο στόμα των απλών Ελλήνων; Μήπως η απάντηση βρίσκεται στην ιστορική διαδρομή των δύο λαών;

Η ροή του Νείλου, με τον πλούτο των φερτών υλικών του, είχαν κάνει το Δέλτα των εκβολών του έναν από τους πιο πλούσιους για καλλιέργεια τόπους του αρχαίου κόσμου. Η κανονικότητα της ροής του ήταν τέτοια που οι αρχαίοι Αιγύπτιοι, στηριγμένοι σε αυτήν,  μπόρεσαν να φτιάξουν ένα αρκετά ακριβές ημερολόγιο πολύ νωρίς στον προϊστορικό χρόνο, πόσο νωρίς δεν έχει ακόμα προσδιοριστεί με απόλυτη βεβαιότητα. Ο πλούτος της γης ήταν τέτοιος που μπόρεσε να στηρίξει τη δημιουργία και την ανάπτυξη ενός από τους μεγαλύτερους προϊστορικούς πολιτισμούς, που οι ειδικοί δεν έχουν κατορθώσει ακόμα να συμφωνήσουν για το πόσο μεγάλος ακριβώς υπήρξε!

Φαραωνικές δυναστείες εξουσίασαν την κοιλάδα του Νείλου μέχρι το 341 π.Χ., όταν την κατέκτησε ο Μέγας Αλέξανδρος. Ο Αλέξανδρος, ως κατακτητής, δεν ρήμαξε τον τόπο για να μεταφέρει τα μνημεία του πολιτισμού του στη Μακεδονία, ως μέρος του «Θριάμβου» του, όπως έκαναν οι Ρωμαίοι που ακολούθησαν. Αρκεί να αναφέρουμε πως στην Ιταλία υπάρχουν τόσοι αιγυπτιακοί οβελίσκοι όσοι το άθροισμα όσων έχουν απομείνει στην Αίγυπτο μαζί με όσους έχουν μεταφερθεί σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο!

Ακολούθησαν οι Βυζαντινοί και οι Άραβες τον 7ο αιώνα μ.Χ. Οι Οθωμανοί Τούρκοι την κυρίευσαν το 1517, γι’ αυτό οι ηγέτες της στάθηκαν στο πλευρό των Τούρκων στην Ελληνική Επανάσταση του 1821. Το 1869 η Αίγυπτος είχε την ιστορική «ατυχία» να μπει στο κέντρο του ενδιαφέροντος των Υπερδυνάμεων της εποχής, με την εκσκαφή της Διώρυγας του Σουέζ και τη γειτνίασή της με τα πετρελαιοφόρα κοιτάσματα ανατολικά της, και από τότε δεν είδε άσπρη μέρα! Αγγλική κατοχή, γαλλική προσπάθεια για κυριαρχία, τουρκική επιρροή, γερμανική προσπάθεια για διείσδυση που κορυφώθηκε με την επίθεση κατά τον 2ο Παγκόσμιο πόλεμο, και, βέβαια, η ανερχόμενη υπερδύναμη δυτικά του Ατλαντικού, που, σε συνεργασία με την Αγγλία, επέβαλε την δημιουργία του κράτους του Ισραήλ στο «μαλακό υπογάστριο» της περιοχής. Ο ψυχρός πόλεμος που ακολούθησε έδοσε την ευκαιρία στον Νάσερ να επιχειρήσει πολιτική λεπτών ισορροπιών που, στα πλαίσια της, μπόρεσε η τότε Σοβιετική Ένωση να διεισδύσει και αυτή στην περιοχή. Πλήρωσε όμως ακριβό τίμημα, με την οικονομική και τεχνική συμβολή της στην ανέγερση του Μεγάλου φράγματος του Ασουάν, ενός έργου που έλεγξε τη ροή του Νείλου, άρδευσε μεγάλες εκτάσεις και συνέβαλε στην παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων υδροηλεκτρικής ενέργειας, αλλά τα οικολογικά προβλήματα που δημιούργησε υπάρχει περίπτωση να αναιρέσουν τα οφέλη από τη δημιουργία του. Αν πάρουμε υπόψη μας και την τεράστια αύξηση του πληθυσμού (79 εκατομμύρια κάτοικοι περίπου) σε συνδυασμό με την ελάχιστες αναλογικά καλλιεργήσιμες εκτάσεις (29.200 τ. χιλιόμετρα αντί 27.000 τ. χιλιομέτρων στην Ελλάδα, με περίπου υποεννεαπλάσιο πληθυσμό!), εξηγείται η τεράστια αστυφιλία που έκανε το Κάιρο να φτάσει τα 16 εκατομμύρια κατοίκους και καταλαβαίνουμε εύκολα γιατί η Αίγυπτος δεν μπορεί να κάνει γρήγορα βήματα μετασχηματισμού σε μια μοντέρνα κοινωνία.

Η γνώση των παραπάνω στοιχείων από τον ταξιδιώτη είναι απαραίτητη ώστε να μπορέσει να καταλάβει καλύτερα την κατάσταση που θα συναντήσει και να αποφύγει άδικους για τους Αιγύπτιους και ανιστόρητους αφορισμούς.