Κύθηρα: Ιστορία

Όταν βρεθείτε στα Κύθηρα μη ρωτήσετε το όνομα δύο μικρών βράχων που προβάλλουν μέσα από τη θάλασσα στα ανατολικά παράλια του νησιού, γιατί μπορεί να βρεθείτε σε δύσκολη θέση από την απάντηση που θα πάρετε από τους ντόπιους, ιδίως αν δεν σας αρέσουν οι ...αθυροστομίες. Η πιο ...ευγενικά διατυπωμένη απάντηση που θα πάρετε είναι πως είναι οι ...όρχεις του Ουρανού. Πριν νομίσετε πως θέλησαν να σας προσβάλουν και αρπαχτείτε σε κανένα καυγά, μάθετε πως αυτή είναι μυθολογική αλήθεια. Ο Ισίοδος στην Θεογονία του αναφέρει πως ο Κρόνος απέκοψε τους όρχεις του Ουρανού και τους πέταξε στην θάλασσα, ακριβώς εδώ στα Κύθηρα. Έτσι συνελήφθη εδώ και γεννήθηκε κοντά στην Κύπρο, από τους αφρούς της θάλασσας, η Αφροδίτη, η θεά της ομορφιάς και του Έρωτα. Στην Κύπρο λατρεύτηκε ως Αφροδίτη η Πάνδημος, όμως, αντίθετα, εδώ στα Κύθηρα, λατρεύτηκε ως Αφροδίτη η Ουρανία, θεά του αγνού, μη σωματικού, έρωτα.

Ο οικισμός Σκάνδεια φέρεται ως ο αρχαιότερος στο νησί, αφού είχε ιδρυθεί από τον Μίνωα ως ενδιάμεσος ανεφοδιαστικός σταθμός στα ταξίδια του μινωικού στόλου προς την δύση. Σήμερα, στη θέση της είναι η Παλαιόπολη. Στους αιώνες που ακολούθησαν το νησί πρέπει να ήταν ορμητήριο πειρατών, που ουδέποτε, εκτός από μερικά διαλείμματα, σταμάτησαν να δυναστεύουν την ανατολική Μεσόγειο. Κατά τους 10ο και 11ο αιώνες φαίνεται να ανήκει διοικητικά στην Μονεμβασιά. Τότε περίπου πρέπει να έχει χτιστεί και η Παλαιοχώρα, που τότε ονομαζόταν Άγιος Δημήτριος και είχε οχυρωθεί από τους Βυζαντινούς. Οι κάτοικοι, παρά το άγονο έδαφος του νησιού, είχαν αυξηθεί σε αριθμό, αφού είχαν πάντα στραμμένη την προσοχή τους προς την θάλασσα. Το 1207 το νησί κατακτιέται από τους Ενετούς με επικεφαλής τον Μάρκο Βενιέρη, του ιδίου φυράματος με όλους τους ιππότες που με πρόσχημα την απελευθέρωση των Αγίων Τόπων κατέλαβαν και κατέστρεψαν την Κωνσταντινούπολη. Η οικονομία του νησιού πήγαινε από το κακό στο χειρότερο, γιατί οι Ενετοί και ακολουθούσαν φορομπηχτικές μεθόδους, και δεν προστάτευαν αρκετά το νησί, λόγω του μικρού του μεγέθους, απέναντι στις πειρατικές επιδρομές. Το 1537, ο διαβόητος κουρσάρος και πειρατής Χαϊρεδίν Μπαρμπαρόσα καταλαμβάνει και καταστρέφει ολοκληρωτικά τον Άγιο Δημήτριο. Ήταν η τραγική δεκαετία για τις ελληνικές θάλασσες, με τα περισσότερα ελληνικά νησιά να καταστρέφονται και να ερημώνονται, το ένα κατόπιν του άλλου, και με τους κατοίκους τους να σκοτώνονται ή να αιχμαλωτίζονται για να πουληθούν ως δούλοι στα σκλαβοπάζαρα της βόρειας ακτής της Αφρικής.