Η Οικολογία των λιμνών του Νομού Φλώρινας

Πρόκειται για δύο μεγάλες λίμνες μιας ορεινής λεκάνης απορροής που χωρίζονται από μια στενή λουρίδα γης και περιβάλλονται από βουνά.  Η Ελλάδα μοιράζεται τη Λίμνη Μικρή Πρέσπα με την Αλβανία και τη Λίμνη Μεγάλη Πρέσπα με την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας.  Η Μικρή Πρέσπα έχει εκτεταμένες ρηχές ζώνες με καλαμιώνες και υδρόβια βλάστηση, υγρά λιβάδια, βοσκοτόπια και αγροτική γη.  Οι κύριες ανθρώπινες δραστηριότητες είναι η γεωργία, η αλιεία και το κυνήγι.  Το 1985 η Ελληνική Κυβέρνηση άρχισε την εκτέλεση ενός αναπτυξιακού προγράμματος -πιλότου που χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και είχε στόχο την ανάπτυξη της γεωργίας, της ιχθυοκαλλιέργειας και των οδικών δικτύων.  Το αποτέλεσμα ήταν μία αρκετά σοβαρή οικολογική βλάβη που προξενήθηκε από την κοπή του εναπομείναντος παραλιμνίου δάσους, τον καθαρισμό με βυθοκόρο των καναλιών που ήταν πριν πλούσια σε υδρόφιλη βλάστηση και τη δημιουργία ιχθυοτροφείου σε καίρια περιοχή εύρεσης τροφής για τους ερωδιούς.  Το ιχθυοτροφείο δε λειτούργησε ποτέ.  Παρ' όλα αυτά η ομορφιά του τοπίου ξεπερνάει, προς το παρόν, τις επιπλοκές από κάθε ανθρώπινη παρέμβαση.  Η διακρατική συνεργασία που απαιτείται για την συνδιαχείριση των λιμνών έχει οδηγήσει σε τριεθνή συνεργασία τις εμπλεκόμενες χώρες.

Οι δύο Πρέσπες είναι πολύ διαφορετικές μεταξύ τους.  Η Μικρή Πρέσπα (43 τετρ. χιλιόμετρα) έχει ελώδη ακτογραμμή, γεμάτη με πυκνές συστάδες από καλαμιές και υδροχαρή φυτά, ενώ οι όχθες της Μεγάλης Πρέσπας, από την οποία μία έκταση 40 τετρ. χιλιομέτρων ανήκει στην Ελλάδα, είναι τελείως ακάλυπτες και με βότσαλα, όπως και ο βυθός της.  Διαφέρουν ακόμα και για την ιχθυοπανίδα που περιέχουν διαφορετικά είδη σε κάθε μία.

Η λίμνη Βεγορίτιδα, που ονομάζεται και λίμνη Αγ. Παντελεήμονα, μαζί με τη λίμνη Πετρών, βρίσκονται κοντά στην Κοινότητα Αγ. Παντελεήμονα.  Το νερό τους διατηρείται από τα νερά της βροχής ή αυτά από το λιώσιμο του χιονιού στα τριγύρω γυμνά βουνά.  Από αυτές, η Βεγορίτιδα είναι η βαθύτερη λίμνη στην Ελλάδα.  Βρίσκεται σε υψόμετρο 523 μέτρων και έχει έκταση 59 τετρ. χιλιομέτρων, με μέγιστο μήκος 15,5 χιλιόμετρα και μέγιστο βάθος 70 μέτρων.  Έξι είδη ψαριών ζουν στα νερά της, αντικείμενο αλιείας και από τον άνθρωπο και από τα πουλιά που ζουν στον υδροβιότοπο.  Οι κύριες ανθρώπινες δραστηριότητες είναι η γεωργία, η κτηνοτροφία, η αλιεία και το κυνήγι.  Υπάρχουν σχέδια τουριστικής ανάπτυξης τα οποία, αν τα εξετάσουμε με οικολογικά κριτήρια, μπορούν να έχουν αρνητικές επιπτώσεις για την περιοχή.

Η λίμνη Χειμαδίτιδα και η λίμνη Ζάζαρη καταλαμβάνουν έκταση 9900 εκταρίων και προσφέρουν ένα ποικίλο τοπίο με δάση και καλλιεργήσιμη γη να περιβάλλει τις δύο ρηχές λίμνες. Η λίμνη Χειμαδίτιδα παρουσιάζει εκτεταμένα έλη με καλάμια και μικρή έκταση ελεύθερου νερού. Οι κύριες ανθρώπινες δραστηριότητες είναι η γεωργία, η δασοπονία, η κτηνοτροφία, η αλιεία και το κυνήγι. Υπάρχουν αραιοί οικισμοί. Έχουν γίνει ανεπιτυχείς προσπάθειες αποξήρανσης της Λίμνης Χειμαδίτιδας. Η αποψίλωση των δασών της γύρω περιοχής επηρεάζει αρνητικά τα αρπακτικά πουλιά.