Το Λαογραφικό Μουσείο της Καστοριάς στεγάζεται στο αρχοντικό του Νεράντζη-Αϊβάζη στον οικισμό Ντολτσό. Το Αρχοντικό δεν είναι τόσο πλούσια διακοσμημένο όπως εκείνα της Σιάτιστας, αλλά η συγκέντρωση των εκθεμάτων μέσα σε αυτό το κάνει πολύ πιο ενδιαφέρον. Αυτά τα μουσειακά εκθέματα, αν και λίγο πιο σκονισμένα απ' ό,τι θα ήταν στην εποχή τους, εικονίζουν τη ζωή των Καστοριανών εμπόρων του 17ου αιώνα, όταν χτίστηκε το αρχοντικό, αλλά και του επόμενου. Υπάρχουν πολύ ενδιαφέροντα εργαλεία και μηχανές γουνοποιΐας, και άλλα από τον χώρο του νοικοκυριού, του ελεύθερου χρόνου και των γλεντιών.
Σημειώστε πως η τοποθέτηση των εκθεμάτων δεν είναι σε στιλ μουσείου, με προθήκες και ράφια, αλλά με τρόπο που δείχνει πώς το αρχοντικό ήταν λειτουργικά στημένο, με αναπαράσταση των διάφορων δωματίων όπως ήταν όταν το αρχοντικό κατοικούνταν. Ο Οντάς με το τζάκι και την επίπλωσή του, οι αποθήκες κρασιού και εφοδίων, το ζυμωτάρι, ακόμα και το καράβι, η χωρίς καρίνα τοπική βάρκα, με την οποία επικοινωνούσαν οι κάτοικοι του Αρχοντικού με τη λίμνη και τα παραλίμνια καταστήματα, αλλά και τα άλλα Αρχοντικά, είναι δεμένο στη θέση του.
Αν κάνουμε τον κόπο να ανοίξουμε τα άλμπουμ 'Τα Αρχοντικά της Καστοριάς' και 'Τα Αρχοντικά της Σιάτιστας' και να συμβουλευτούμε τα εκτενή επεξηγηματικά κείμενα θα είμαστε σε θέση να κατανοήσουμε καλύτερα και να χαρούμε αυτή τη συλλογή φωτογραφιών όπως της αξίζει.
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Είσοδος
Στεγάζεται στο Αρχοντικό Νεράντζη-Αϊβάζη |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Πινακίδα Εισόδου |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Κλειδαριές από εξώθυρες αρχοντικών |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Μία από τις κλειδαριές από κοντά |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Ομφαλός Οροφής
Ξυλόγλυπτο διακοσμητικό στοιχείο των ταβανιών των Αρχοντικών. Βρίσκεται στην είσοδο του Μουσείου, δίπλα στην πόρτα προς το Κελάρι |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Ομφαλός Οροφής |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Ομφαλός Οροφής |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Παραδοσιακά έλκυθρα
Παρατηρείστε τα κόκκαλα αντί για ατσάλινες λεπίδες. Προφανώς γλυστρούσαν αρκετά καλά στην παγωμένη επιφάνεια της λίμνης! |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Αποθηκευτικός χώρος με πατάρι |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Το μπαούλο στο πατάρι της προηγούμενης φωτογραφίας |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Το Φανάρι |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Αποθηκευμένα εργαλεία στο κελάρι και το Καρούτι
Το Καρούτι ήταν ένα μεγάλο Βαένι (Βαρέλι) όπου γινόταν η ζύμωση του μούστου |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Το κάτω μισό της προηγούμενης φωτογραφίας, το κελάρι του κρασιού |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Το πάνω μισό της προηγούμενης φωτογραφίας |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Κιούπι πόσιμου νερού |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Η πινακίδα προς Ζυμουτάρι και Κελάρι Τροφίμων |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Αποθήκες εφοδίων του Αρχοντικού |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Ζυμουτάρι (Χώρος ζυμώματος και αποθήκευσης αλεύρων)
Ο αποθηκευτικός χώρος μπροστά αριστερά ονομάζεται Αμπάρι |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Εργαστήριο Γουνοποιίας
Προσέξτε την έντονα διακοσμημένη οροφή και τις μηχανές γουνοποιίας |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Η πρώτη μηχανή γουνοποιίας που ήλθε στην Καστοριά, μάρκας JACOBY
Είναι αυτή που φαίνεται στην προηγούμενη φωτογραφία |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Οροφή στο Εργαστήριο Γουνοποιίας |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Εντοιχισμένη ντουλάπα με έντονο ζωγραφικό διάκοσμο, που στη Μακεδονία λέγεται Μισάντρα |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Είσοδος στον Ηλιακό δεξιά και το Καλό Καθημερινό αριστερά |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Εσωτερικό του Καλού Καθημερινού |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Εσωτερικό του Καλού Καθημερινού
Η φωτογραφική μηχανή στρέφεται λίγο πιο αριστερά απ' ό,τι στην προηγούμενη φωτογραφία |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Εσωτερικό του Καλού Καθημερινού
Το τζάκι και το ντουλάπι στα αριστερά |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Εσωτερικό του Καλού Καθημερινού
Ραπτομηχανή στο περβάζι του παραθύρου (Φωτογραφία διαγώνια επάνω) |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Εσωτερικό του Καλού Καθημερινού
Λαούτο στο περβάζι, δίπλα στην ραπτομηχανή |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Εσωτερικό του Καλού Καθημερινού
Μοντέλο 'Καραβιού', βάρκας με επίπεδο πάτο, κατάλληλης για πλόες στην λίμνη |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Εσωτερικό της Καλής Κάμαρας |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Εσωτερικό του Καλού Καθημερινού
Τοιχογραφία με το προσφιλές θέμα διακόσμησης των Αρχοντικών, την Κωνσταντινούπολη με την Αγια-Σοφιά |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Εσωτερικό του Καλού Καθημερινού
Και άλλες τοιχογραφίες |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Διακοσμημένα φύλλα ντουλάπας |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Διακοσμημένα φύλλα ντουλάπας
Προσέξτε το άνοιγμα στο επάνω φύλλο: Πίσω από αυτό κρύβονταν οι νέες για να μπορέσουν να δουν ποιος επισκεπτόταν το σπίτι με πρόταση γάμου. Αν ήταν αποδεκτός από την ενδιαφερόμενη (και τη ...μητέρα της) του σερβίριζαν κέρασμα και καφέ γλυκό, αλλιώς σκέτο καφέ πικρό, σιωπηρή απόρριψη της πρότασής του. Στην Μακεδονία η συναίνεση της νύφης ήταν απαραίτητη για να γίνει ο γάμος! |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Διακοσμητικές 'φωλιές' στα ντουλάπια |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Βιολί |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Διακοσμημένη οροφή ενός από τους Οντάδες
Η προσθήκη του αταίριαστου ηλεκτρικού λαμπτήρα είναι μεταγενέστερη! |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Και άλλη διακοσμημένη οροφή
Είναι από ξύλο, για καλύτερη μόνωση, που ζωγραφίζεται ή σκαλίζεται επιτόπου. Μόνο οι 'ομφαλοί' κατασκευάζονται στο εργαστήριο και τοποθετούνται στη θέση τους τελευταίοι. Μερικές φορές τα ταβάνια κατασκευάζονται από προσκαλισμένα μικρά τμήματα που συναρμολογούνται επιτόπου. |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Παραδοσιακός καθρέπτης
Πίσω του κρέμεται στον τοίχο Προικώο Συμφωνητικό, συνταγμένο το 1909, με πλήρη περιγραφή των προικιών της νύφης |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Τμήμα του προικοσυμφώνου, όπως φαίνεται στην προηγούμενη φωτογραφία |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Δοξάτος
Ο δοξάτος ήταν το πιο σπουδαίο, το πιο επίσημο δωμάτιο του σπιτιού, χώρος για μεγάλες συναντήσεις και λαϊκούς χορούς. |
|
Kastoria Folklore Museum: 'Doxatos', Main Celebrations Room |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Δοξάτος |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Το Κιόσκι (που λεγόταν και κρεββάτα) όπως φαίνεται από τον Δοξάτο
Η κρεββάτα είναι συνέχεια του δοξάτου και συνήθως εκεί κάθονταν οι άνδρες. Έχει πολυτελέστατα χαλιά και στους καναπέδες έχουν στρωθεί κομψά υφάσματα. Προς ανατολή, δύση και νότο (δηλαδή και προς τη λίμνη) είχε θέα και φωτιζόταν από παράθυρα |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Κιόσκι |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Κιόσκι |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Κιόσκι |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Κιόσκι |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Κιόσκι
Παιχνίδισμα του φωτός με τα γυαλικά |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Το καράβι στην προστατευμένη από τη χιονόπτωση θέση του
Πριν επιχωματωθεί η παραλία της λίμνης για τη δημιουργία του παραλίμνιου δρόμου, το αρχοντικό Νεράτζη Αϊβάζη, όπως και τα περισσότερα αρχοντικά, ήταν σε επαφή με τη λίμνη και το καράβι χρησιμοποιούνταν για όλες τις μεταφορές. Εδώ μπορούσαν οι ένοικοι και να ψαρέψουν, κατευθείαν από το μπαλκόνι τους. Ήταν το μικρό κομμάτι της παραλίας της λίμνης που λεγόταν Αυγατή, μήκους όση και η φάτσα του σπιτιού, όπου δεν μπορούσε κανείς να δέσει το καράβι του ή να ψαρέψει χωρίς την άδεια του ιδιοκτήτη. |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Κασέλα με κάλυμμα πλεκτό με βελονάκι |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Κασέλα με κάλυμμα πλεκτό με βελονάκι |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Καλό καθημερινό παιδιών, το τζάκι
Δεξιά και αριστερά είναι τα χορτάρινα στρώματα με τις φλοκάτες. Αριστερά του τζακιού, στον τοίχο, είναι το ερμάρι στο οποίο φυλάσσονταν τα βάζα με τα γλυκά του κουταλιού, οι περίτεχνοι δίσκοι, ποτήρια και φλιτζάνια σε χαρούμενα χρώματα και άλλα με μαύρη ρίγα που τα έβγαζαν μόνο όταν είχαν πένθος. |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Καλό καθημερινό παιδιών, το Μαγκάλι |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Καλό Παιδικό Δωμάτιο, Γραφείο με χειρόγραφα |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Καλό Παιδικό Δωμάτιο με την κούνια |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Καλό καθημερινό παιδιών |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Καλό καθημερινό παιδιών |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Το μικρό σαλόνι ή “καλή κάμαρη”
Στα τέσσερα ερμάρια (νουλάπια) φυλάσσονταν τα είδη του κεράσματος και τα σκεύη του. Ασημένιες κούπες, κουτάλια, ποτήρια, κανάτες και “νταμπλάδες” (μεγάλοι δίσκοι). Εδώ γινόταν και το 'ξεσκέπασμα' της νύφης, δηλαδή η αποκάλυψη του κεφαλιού της από τον Πέπλο, ώστε να οδηγηθεί στην εκκλησία από τον Μπράτιμο (παράνυμφο), όπου περίμενε ο γαμπρός. |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Το μικρό σαλόνι ή “καλή κάμαρη” |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Ο Αργαλειός |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Το τσικρίκι |
|
Λαογραφικό Μουσείο Καστοριάς: Το Λανάρι και άλλα εργαλεία επεξεργασίας του μαλλιού |
|
|