|
Το Κάστρο της Ναυπάκτου
Το Κάστρο της Ναυπάκτου, με τις διαδοχικές κατασκευαστικές του φάσεις από την αρχαιότητα μέχρι και την Τουρκοκρατία, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα παραδείγματα φρουριακής αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα. Ο οχυρωματικός του χαρακτήρας διαμορφώνεται με μια σειρά αμυντικών έργων που ακολουθούν την κλίση του εδάφους. Ειδικότερα, δύο βραχίονες κατεβαίνουν, ο ένας ανατολικά και ο άλλος δυτικά, και κλείνουν την είσοδο του μικρού λιμανιού. Τέσσερα εγκάρσια τείχη ενώνουν τους δύο αυτούς βραχίονες, σχηματίζοντας από την κορυφή του κάστρου έως τη θάλασσα πέντε αμυντικές ζώνες ή διαζώματα. |
Ο αμυντικός πυρήνας του κάστρου της Ναυπάκτου βρίσκεται στην κορυφή ενός λόφου με υψόμετρο 200 περίπου μέτρα, στη θέση που ίσως βρισκόταν η αρχαία ακρόπολη και αργότερα χτίστηκε η βενετσιάνικη «Φορτέτσα». Η ακρόπολη ταυτίζεται με το αναφερόμενο από τους Ενετούς ως Neo-Castro. Στη σημερινή της μορφή περιλαμβάνει ένα συγκρότημα αιθουσών και μεγάλη δεξαμενή που παρείχε τη δυνατότητα αυτονομίας σε νερό σε περίπτωση πολιορκίας. Στο δεύτερο από την κορυφή διάζωμα υπάρχει η μικρή εκκλησία του Προφήτη Ηλία, στη θέση που παλιότερα ήταν το τζαμί του Μπαμπά Τσαούς. Βορειοδυτικά από το ναό του Προφήτη Ηλία σώζεται βυζαντινό κτήριο που χρησιμοποιήθηκε ως λουτρό. Σε μικρή απόσταση είναι ορατά τα ερείπια μεσοβυζαντινού ναού στον οποίο ανήκει το τμήμα του τείχους με τα τοξωτά ανοίγματα και τον κεραμοπλαστικό διάκοσμο.
Οι πύλες του κάστρου είναι τέσσερις και ανοίγονται στα περιμετρικά τείχη. Δύο από αυτές βρίσκονται στην ανατολική και δυτική μεριά του χαμηλότερου διαζώματος, ενώ η τρίτη βρίσκεται στο ΒΑ άκρο του αμέσως επόμενου διαζώματος. Η τέταρτη είσοδος αποτελείται στην πραγματικότητα από ένα σύστημα τριών διαδοχικών πυλών, στο δυτικό εξωτερικό τείχος του μεσαίου διαζώματος. Επίσης, σε κάθε εγκάρσιο τείχος υπάρχει μία πύλη που οδηγεί στο επόμενο διάζωμα.
Τα τείχη του κάστρου της Ναυπάκτου σώζονται σε αρκετά καλή κατάσταση. Επιστέφονται με επάλξεις και ενισχύονται κατά διαστήματα με πύργους κυκλικής ή τετραγωνικής διατομής. Οι διαφοροποιήσεις στην τοιχοποιία, που διακρίνονται σε πολλά σημεία του τείχους, μαρτυρούν και τις διαφορετικές κατασκευαστικές του φάσεις (κλασικής, βυζαντινής, ενετικής και οθωμανικής εποχής).
|
(Φωτογραφίες: Μιχάλης Τζιώτης)
Μπορείτε να μεγεθύνετε τις φωτογραφίες κάνοντας κλικ.
Δυτική Άποψη του Κάστρου της Ναυπάκτου
Το Κάστρο όπως φαίνεται προσεγγίζοντας την Ναύπακτο από το Αντίρριο, 8 χλμ μακριά. |
|
Άποψη του Κάστρου της Ναυπάκτου από νοτιοδυτικά
Το κάστρο όπως φαίνεται όταν έχουμε ήδη μπεί στην πόλη ερχόμενοι από Αντίρριο. |
|
Πλησιάζοντας το Κάστρο της Ναυπάκτου
Οδηγούμε σε ένα ανηφορικό φιδογυριστό ασφαλτοστρωμένο δρόμο και το κάστρο αρχίζει να δείχνει τις αληθινές του διαστάσεις. Αυτή η φωτογραφία τραβήχτηκε πριν περάσουμε από το άνοιγμα ανάμεσα στο δυτικό τείχος που, κατεβαίνοντας. αγκαλιάζει όλο το οχυρωμένο λιμάνι. Το άνοιγμα αυτό, περίπου 6 μέτρων, ειδικά δημιουργημένο για την αμαξιτή πρόσβαση των επισκεπτών στο υψηλότερο τμήμα του Κάστρου, είναι ένα από τα τέσσερα, δύο σε κάθε πλευρά, που έχουν δημιουργηθεί. Αυτό το τέταρτο άνοιγμα είναι στην πραγματικότητα ένα σύστημα από τρεις διαδοχικές πύλες στο εξωτερικό δυτικό τείχος του μεσαίου από τα πέντα αμυντικά διαζώματα. Υπάρχει επίσης και μία πύλη σε κάθε εγκάρσιο τείχος για την επικοινωνία μεταξύ των διαδοχικών διαζωμάτων. |
|
Το κάστρο της Ναυπάκτου
Θέα των τειχών από τη θέση στάθμευσης των αυτοκινήτων. Δεξιά από τη φωτογραφία υπάρχει η δεύτερη πύλη από το σύστημα των τριών πυλών για την είσοδο στο κάστρο |
|
Δυτική Είσοδος στο Κάστρο της Ναυπάκτου
Η δεύτερη από το σύστημα των τριών πυλών που συναπαρτίζουν το δυτικό άνοιγμα του Κάστρου. Έχουμε αφήσει το αυτοκίνητό μας στο χώρο στάθμευσης. Η τρίτη πύλη φαίνεται στο βάθος. |
|
Δυτική Είσοδος στο Κάστρο της Ναυπάκτου
Τμήμα της οχύρωσης της τρίτης πύλης που φαίνεται στο βάθος της προηγούμενης φωτογραφίας. Η πύλη βρίσκεται ακριβώς στα δεξιά. |
|
Το Κάστρο της Ναυπάκτου, Μεσαίο Διάζωμα
Εισερχόμενοι στην τρίτη πύλη και στρίβοντας αριστερά, ανηφορίζουμε για να συναντήσουμε το αμυντικό τείχος του μεσαίου διαζώματος. Αυτές οι ντάπιες που φαίνονται στη φωτογραφία στρέφονται δυτικά. Η πύλη προς το επόμενο διάζωμα, το επιλεγόμενο "Ενετική Φορτέτσα", είναι ακριβώς στα δεξιά του φωτογράφου. |
|
Κάστρο της Ναυπάκτου: Μεσαίο Διάζωμα
Πρίν μπούμε στη Fortezza από την πύλη που φαίνεται στην προηγούμενη φωτογραφία, ανεβαίνουμε τα σκαλιά για να φτάσουμε το σημείο του δυτικού τείχους όπου γίνονταν οι σκληρότερες συγκρούσεις. Εδώ ξαφνικά βρισκόμαστε ανάμεσα σε δύο κόσμους: τον Μεσαιωνικό, με τις πολεμίστρες που βρίσκονται μπροστά μας, και την νεοεγκαινιασμένη γέφυρα ψηλής τεχνολογίας που συνδέει το Ρίο με το Αντίρριο και που φαίνεται αμυδρά στο βάθος. |
|
Το Κάστρο της Ναυπάκτου, Μεσαίο διάζωμα
Η πύλη εισόδου στο μεσαίο διάζωμα. Υπάρχουν και άλλα τείχη ανατολικά και δυτικά. Τα πεύκα προσφέρουν τη σκιά τους στους ήδη κουρασμένους επισκέπτες. Χρειαζόταν να είσαι σε διαφορετική φυσική κατάσταση, είναι βέβαιο, για να ζήσεις στο Μεσαίωνα και λίγο αργότερα. Για να μην μιλήσουμε για την υπεράσπιση του κάστρου! |
|
Το Κάστρο της Ναυπάκτου: Δεύτερο από τα πάνω διάζωμα
Η πύλη εισόδου σ' αυτό το δεύτερο από τα πάνω διάζωμα μετά βίας διακρίνεται στο τέλος αυτού του λιθόστρωτου διαδρόμου. Ανεβήκαμε το πέρασμα και γυρίσαμε προς τα πίσω για να φωτογραφήσουμε τον διάδρομο και την ντάπια στα αριστερά μας. |
|
Το Κάστρο της Ναυπάκτου, δεύτερο από την κορυφή διάζωμα
Ανηφορίζοντας όλο το πέρασμα που φαίνεται στην προηγούμενη φωτογραφία, φτάνουμε σε ένα τμήμα του κάστρου όπου είχε χτιστεί η δεξαμενή νερού. Εδώ φαίνεται το ένα από τα δύο ανοίγματα, σκεπασμένο με το προστατευτικό πλέγμα. ΄Ημαστε τυχεροί να έχουμε τον ήλιο τόσο ψηλά όσο χρειαζόταν για να διεισδύσουν οι ακτίνες του στο σκοτάδι της δεξαμενής και, φθάνοντας στον πάτο της, να μας δώσουν τρόπο να μετρήσουμε με το μάτι το βάθος της, περίπου 8 μέτρα. |
|
Κάστρο της Ναυπάκτου, Θέα του λιμανιού από το δεύτερο από την κορυφή διάζωμα
Χωρίς χρήση ζουμ. Το οχυρωμένο λιμάνι είναι εύκολο να ελέγχεται από εδώ, όπως και να παρατηρούνται οι τυχόν κινήσεις του εχθρικού στόλου μέσα στον κόλπο. |
|
Κάστρο Ναυπάκτου, Προφήτης Ηλίας
Στο δεύτερο διάζωμα από την κορυφή υπάρχει ένα εκκλησάκι αφιερωμένο στον Προφήτη Ηλία. Εδώ υπήρχε παλιότερα το Τσαούς Τζαμί. Η μετατροπή έγινε μετά την απελευθέρωση του κάστρου. |
|
Κάστρο Ναυπάκτου, εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, Είσοδος
Σε τούτο τον τόπο της δράσης και του σκληρού αγώνα, το ειρηνικό εκκλησάκι φαίνεται να είναι εκτός τόπου. Πρέπει όμως να γαλήνευε τις ψυχές των υπερασπιστών του κάστρου. |
|
Κάστρο Ναυπάκτου, το εσωτερικό της εκκλησίας του Προφήτη Ηλία
Απλό ξύλινο τέμπλο βαμμένο σε χρώματα ναΐφ και ξύλινη οροφή. Ας ανάψουμε ένα κερί για τις ψυχές όλων εκείνων που θυσίασαν τη ζωή τους στην υπηρεσία Κυρίων επίγειων ή επουρανίων. |
|
Κάστρο Ναυπάκτου, διάζωμα στην κορυφή
Τείχη παντού. Θα χρειαζόταν ένα λεπτομερές σχεδιάγραμμα για να καταλάβουμε τον ακριβή προσανατολισμό και λειτουργικότητα όλων αυτών των οχυρώσεων. Υπάρχει όμως και άλλος τρόπος: να αφήσουμε το πνεύμα και την ψυχή μας να περιπλανηθεί παντού τριγύρω και να ρουφήξει την ατμόσφαιρα αυτού του τόπου, του τόσο φορτισμένου από την Ιστορία, και να επιτύχουμε έτσι μια ολιστική προσέγγιση. |
|
Κάστρο της Ναυπάκτου, κορυφαίο διάζωμα
Υπάρχουν μερικά τμήματα του τείχους, όπως αυτά στην προηγούμενη και σε αυτή την φωτογραφία, που χρειάζονται επισκευή. Τέτοιες επεμβάσεις γίνονται κάθε χρόνο από την 8η Εφορεία Βυζαντινών και Κλασικών Αρχαιοτήτων. Τα τμήματα της λιθοδομής που πάνε να καταρρεύσουν επισκευάζονται και τα προβλήματα σταθερότητας σε όλες τις θεμελιώσεις του τείχους λύνονται. Αλλιώς, αυτό το αριστούργημα της οχυρωματικής τέχνης θα ήταν σε πολύ χειρότερη κατάσταση. |
|
|
|
|
|
|
